طرحواره های ناسازگار زمینه سازی برای اختلالات روان شناختی و شخصیتی هستند. این طرحواره ها بر تمام ابعاد زندگی فرد تاثیر منفی می گذارند و در نتیجه موجب رفتارهای غلط و تصمیمات نامناسب و نادرست می شوند.
این طرحواره‌ها منجر به رفتارهای غلط و تصمیم‌گیری‌های نامناسب شده و بر ابعاد فردی و اجتماعی زندگی یک فرد اثر منفی خواهند گذاشت.
جفری یانگ و همکارانش از 18 طرحواره ناسازگار نام برده اند.
1- طرحواره رهاشدگی/بی ثباتی
• ترس از دست دادن
• جذب افراد دور از دسترس
• دو نوع: مبتنی بر وابستگی- مبتنی بر فقدان و بی ثباتی
• طرد شدگی
2- بی اعتمادی/ بد رفتاری
• فکر کردن افراطی به اینکه نکند دیگران به او آسیب بزنند.
3- محرومیت هیجانی
• سه شکل عمده محرومیت: محرومیت از تربیت- محرومیت از همدلی- محرومیت از حفاظت
4- نقص و شرم
5- انزوای اجتماعی
6- وابستگی/ بی کفایتی
7- آسیب پذیری در برابر بیماری و آسیب
8- تحول نیافتگی
9- شکست
10- استحقاق
11- ایثار
12- اطاعت
13- خویشتن داری ناکافی
14- پذیرش جویی/ جلب توجه
15- منفی گرایی و بدبینی
16- بازداری هیجانی
17- معیارهای سخت گیرانه/ عیب جویی افراطی
18- تنبیه
چند نکته طلایی:
1- شدت طرحواره از تعداد آن مهم تر است.
2- تغییر و اصلاح طرحواره در سنین بزرگسالی بسیار سخت است.
3- برای اصلاح و تغییر لازم است، باورها و ورودی های جدید بارها تکرار و تثبیت شوند.